“คำดั้ว” จาก “โสกไผ่ใบข้าว” มาสู่ “ลมแล้งเริงระบำ” ยามสิ้นฝนดอกไม้หลากสีทยอยบานทั่วหมู่บ้านชาวอีสานถึงคราหาอยู่หากินอย่างสอดคล้องกับภาวะแวดล้อมและจารีตประเพณี วิถีชีวิตอันงดงาม และดำรงมั่นท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงที่ถาโถมตลอดมา
“...อาจเป็นคำตอบอีกคำถามหนึ่งเรื่องที่มาของสมเด็จพระเจ้าอู่ทองผู้สถาปนากรุงศรีอยุธยาเสด็จมาจากไหน...”-ศักดิ์ชัย สายสิงห์
นายตำรวจหนุ่มผู้รับผิดชอบภารกิจ "ลาดตระเวน" ไปทุกถิ่นทุรกันดาร ทุกบ้านช่อง ทุกแดนดินที่ขาดความสงบสุข และมีผู้รุกราน เขาและเหล่าเพื่อน พร้อมออกปฏิบัติการเสี่ยงภัยทุกรูปแบบ
ผู้เขียนรวบรวมประเด็นชนกลุ่มน้อยกลุ่มนี้ได้อย่างครอบคลุม ถูกต้อง และเป็นกลางที่สุด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องที่มาของชาวโรฮิงญา ประวัติศาสตร์ความขัดแย้งระหว่างชาวโรฮิงญากับชาวพม่าแท้ จนนำไปสู่เหตุการณ์นองเลือด และท้ายที่สุดนำมาซึ่งการไร้ชาติ ไร้รัฐ และไร้แผ่นดินของชาวโรฮิงญา
รวมผลงานจากนักเขียนรางวัลมติชนปี 2 ทั้ง 3 ประเภท ได้แก่ เรื่องสั้นทั่วไป เรื่องสั้นวิทยาศาสตร์ และกวีนิพนธ์
หนังสือเล่มนี้ได้หยิบยกเรื่องเล่าเฉพาะเรื่องส่วนพระองค์ ไม่ว่าจะเป็นสุข ทุกข์ สนุกสนาน เบื่อ รำคาญ ฟ้าฝน หนาวร้อน อาบน้ำ หลับนอน อาหารเสวย ผลไม้โปรดปราน คิดถึงบ้าน และพระอาการประชวร เป็นต้น สำนวนที่ทรงใช้เล่าก็เป็นสำนวนที่ทรงใช้เฉพาะกับผู้คุ้นเคยสนิทสนม จึงบอกทั้งพระอุปนิสัย แฝงทั้งความในพระทัยและพระอารมณ์ขัน
รวมเรื่องสั้นระทึกขวัญสั่นอารมณ์ เย็นยะเยือกสะท้านไปทุกรูขุมขน เมื่อเหล่านักท่องเที่ยวแนวอนุรักษ์ที่หวังเพียงชมนกชมไม้
กลับต้องเผชิญเหตุการณ์ประหลาดกลางหมู่ไพร อาจเพราะพวกเขายังไม่รู้ว่า...
เรื่องเดียงสาของเด็กซุกซนที่จะเคาะประตูความหลังครั้งวัยเยาว์ให้เสียงหัวเราะและความประทับใจกลับมาอีกครั้ง
รวมเรื่องสั้นรางวัลชมเชยจากคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานปี 2554 เป็นรวมเรื่องสั้นเชิงสัญลักษณ์ที่ฉายให้เห็นภาพสะท้อนของสังคมไทยได้อย่างหมดเปลือกและชัดเจนที่สุดเล่มหนึ่ง ประกอบไปด้วยเรื่องสั้น ๑๐ เรื่อง ซึ่งเรื่องสั้นทั้งหมดเหล่านี้ได้กล่าวถึงความรุนแรงทางการเมือง ความขัดแย้งของปัจเจกชนที่นำไปสู่เรื่องเศร้า จนถึงเรื่องเล็กๆ ระหว่างเพื่อนบ้านที่อาจบานปลายไปสู่ประเด็นใหญ่
เปิดเผยความใคร่และตัณหาสารพันทั้งจากคนต่างถิ่นและ คนในท้องถิ่นอีกทั้งสะท้อนความแปลกต่างของคนที่ไม่เหมือนคนอื่นๆ จนถูกสังคมตั้งคำถามก่อนจะนำไปสู่การพิพากษาเนื่องจากเนื้อหาชีวิตของชาวอันดามัน หาใช่ความเปลี่ยนแปลงอย่างอนิจจัง
