ศาสนาและปรัชญา

รวม ๑๙ บทความจากคอลัมน์ “รับอรุณ” และ “ริมธาร” ของพระไพศาล วิสาโล ที่เคยตีพิมพ์ในนิตยสารสารคดี พบหลากเรื่องราววิธีคิดจากพระนักคิดนักเขียน อาทิ เป็นเลิศได้เมื่อไม่มีฉัน ชีวิตที่ถูกอำนาจกัดกร่อน ปัญหาอยู่ที่ผู้มอง รื่นรมย์บนผาสูง และ ในโชคมีเคราะห์

บทความเหล่านี้ได้เคยรวมพิมพ์เป็นหนังสือสองเล่ม คือ ร่วมโลกเดียวกัน และเพื่อนร่วมโลก ซึ่งเป็นเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตชนิดพันธุ์ต่างๆ ตั้งแต่แบคทีเรียไปจนถึงช้าง ทั้งในแง่ที่มีความสำคัญต่อมนุษย์และโลก ในแง่ที่บ่งชี้ถึงความมีสติปัญญาและความเอื้อเฟื้อเกื้อกูลอันเป็นคุณสมบัติที่เราเคยคิดว่าเป็นของมนุษย์เท่านั้น แต่ที่จริงแล้วก็มีอยู่ในสัตว์ด้วยเช่นกัน ทั้งหมดนี้ก็เพื่อให้เห็นว่าสิ่งมีชีวิตทั้งหลายหาใช่สิ่งต้อยต้ำที่มีขึ้นเพื่อสนองความต้องการของมนุษย์ แต่เป็นเพื่อนร่วมโลก

รวม 18 ข้อเขียนเข้มข้นจากคอลัมน์ "รับอรุณ" และ "ริมธาร" ที่ตีพิมพ์ในนิตยสารสารคดี ตัวอย่างเหตุการณ์ต่างๆ ที่ยกมาเล่าหรือเปรียบเทียบ จะทำให้เราได้ตระหนักว่าสุขหรือทุกข์ สำเร็จหรือล้มเหลว ชนะหรือพ่ายแพ้ เป็นเพียงส่วนหนึ่งของชีวิต และยังมีสิ่งอื่นอีกมากมายที่สำคัญกว่า เช่น การทำความดี เอื้อเฟื้อผู้อื่น ละวางความยึดติดถือมั่นในตัวตน

ถ้อยธรรมะสั้นๆ คัดสรรจากบทความและคำบรรยายของพระไพศาล วิสาโล ชวนอ่าน ชวนคิด ชวนสะกิดใจให้เกิดสติ ด้วยหวังว่าจะมีประโยชน์หรือเป็นแนวทางจัดการกับความทุกข์ในวิถีชีวิตอันเร่งรีบ เพราะธรรมะหรือคำสอนของพระพุทธองค์นั้นสามารถชี้นำให้เราเข้าถึงสัจธรรมที่แท้จริง และช่วยดับความรุ่มร้อนในใจได้

การดำเนินชีวิตไม่ต่างจากการเดินทาง บางครั้งก็ต้องเจอทั้งแดดและฝน หากหนีไม่พ้นหรือไม่มีอะไรบัง การเดินสู้แดดสู้ฝนด้วยใจสงบ หรือยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น ย่อมดีกว่าการเดินไปบ่นไป จะว่าไปแล้วแดดหรือฝนทำความทุกข์ให้เราน้อยกว่าใจที่หงุดหงิดหรือก่นด่าฟ้าดินเสียอีก ในเมื่อไหนๆ ร่างกายก็ต้องร้อนหรือเปียกอยู่แล้ว จะไปเพิ่มความทุกข์ให้จิตใจทำไม ชีวิตที่มีความสุขจึงไม่ใช่ชีวิตที่ปราศจากทุกข์ แต่คือชีวิตที่รู้จักเกี่ยวข้องกับความทุกข์อย่างถูกต้อง หนังสือเล่มนี้ได้รวมบทความ 20 เรื่องที่มีประเด็นหลากหลายแต่สะท้อนมุมมองในการดำเนินชีวิต โดยให้แง่คิดเชิงธรรมะ อาทิ ปรับพื้นที่ให้ความดีงอกงาม, ทุกข์ทุกทีเมื่อมี "

เมตตา คือความรักและปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุข การแผ่เมตตาโดยไม่เจาะจงว่าเป็นศัตรูหรือคนที่เรารัก ส่งผลให้เกิดความสงบ ใจสบาย ไม่หมกมุ่นกับความคิดร้ายทั้งปวง ทั้งยังสามารถยุติทุกสิ่งทุกอย่างข้ามภพข้ามชาติได้ และการแผ่เมตตานั้นไม่เหมือนการให้ของที่ต้องหมดไปสักวัน แต่ยิ่งให้กลับยิ่งมีมหาศาล ไม่มีที่สิ้นสุดตรงกันข้าม ยิ่งไม่ให้ก็ยิ่งหมด

ทุกข์และสุขคือส่วนหนึ่งของชีวิต อยู่ที่ใจเราว่าจะเลือกวางหรือเลือกเก็บไว้ เราจะอยู่อย่างไรให้ใจสบาย จะอยู่อย่างไรให้ใจเป็นสุข "ธรรมะ" มีคำตอบให้เสมอด้วยวิธีง่ายๆ ที่มักมองข้าม เพียงเปิดใจรับ แล้วลองปฏิบัติตาม ผลเป็นอย่างไร "ใจ" ย่อมรู้ดี

ธรรมะดีๆ เพียงแค่ประโยคเดียว อาจเปลี่ยนชีวิตวิธีคิดของคุณให้มีความสุขไปตลอด