สารคดี-ชีวประวัติ

เมื่ออนาคตของประเทศไทยภายใต้นโยบายทางการเมืองที่ผูกติดอยู่กับสถานการณ์ที่ขมึงเกลียวมากขึ้นทุกขณะ นี่จึงเป็นหนังสือที่กล่าวถึงกลยุทธ์ทางความคิดของนักการเมืองทั้งฝ่ายค้านและรัฐบาล ทั้งพรรคเพื่อไทยและพรรคประชาธิปัตย์ รวมถึงนักวิชาการและบุคคลที่มีชื่อเสียงว่ามีความคิดคัดค้านหรือเห็นด้วยกับแนวทางการของการเมืองในอนาคตว่าเป็นอย่างไร หนังสือเล่มนี้ไม่ได้อธิบายในเชิงกฎหมายหรือการบริหารรัฐกิจ หากแต่ทุ่มลงไปในความคิดของแต่ละคน (บทละ 1 คน จำนวน 40 บท) ว่ามีมุมมองทางการเมืองอย่างไร ทำอย่างไรบ้านเมืองจึงจะเกิดความปรองดอง ทิศทางของแต่ละพรรคการเมืองเป็นอย่างไร มองอนาคตข้างหน้าในประเด็นของความเข้มแข็ง-อ่อนแ

" กล่าวถึงคดีสำคัญๆ อันเป็นเรื่องสะเทือนขวัญของประชาชนในรอบ 10 ปี อาทิ คดีนักศึกษาแพทย์ เสริม สาครราษฎร์ สังหารหั่นศพแฟนสาวของตนเพียงแค่เรื่องหึวหวง คดีฆ่าข่มขืนแหม่มสาวชาอังกฤษ จนกลายเป็นคำประนามระหว่างประเทศอังกฤษกับประเทศไทย คดีฆ่ายกครัวครอบครัว ""บุญทวี"" ด้วยการทุบหัวภรรยากับขอบเตียงจนตาย แขวนคอลูกน้อยทั้งสามคนอย่างโหดเหี้ยม ก่อนลงมือสังหารหัวหน้าครอบครัวปิดท้ายเพียงเพราะความโลภและมีอาการจิตป่วย นับเป็นหนังสือที่มากกว่ารวมข่าวอาชญากรรมทั่วไป เนื่องจากมี ""วิธีเขียน"" และการบรรยายที่แตกต่าง เนื่องจากทีมข่าวกระบวนการยุติธรรมได้ใส่ ""

“ปากกาเงิน” สารคดีวรรณกรรมจากการเรียบเรียงของ “ณรงค์ จันทร์เรือง” จึงได้ได้กล่าวถึงความสนิทแนบแน่นระหว่างนักเขียนและนักหนังสือพิมพ์คล้ายกับรวมบทความในซีรี่ส์ “น้ำหมึก” ซึ่งเป็นซีรี่ส์ชุดที่แล้วจากผู้เขียนคนเดียวกัน หากแต่เล่มนี้กล่าวเน้นถึงความเชื่อมโยงระหว่าง “นักเขียนด้วยกัน” ว่าในแวดวงนักเขียนสมัยนั้นมีความเกี่ยวข้องสนิทสนมกันอย่างไร เหตุใดนักเขียนส่วนใหญ่เมื่อกระโจนเข้าสู่โลกนักเขียนแล้วไม่อาจกลับตัวไปมีอาชีพอื่น หรือเหตุใดจึงยังติดใจอาชีพนักเขียนอยู่

"แต่ในความเป็นจริง วิชาชีพ “นักเขียน” หาได้ผูกพันอยู่แต่เพียงความคิดของตัวเองเท่านั้น ด้วยเนื้องานจากจินตนาการดังกล่าวล้วนถ่ายทอดในอีกหลายต่อหลายรูปลักษณ์ โดยเฉพาะในรูปแบบของ “ภาพยนตร์” จนทำให้วงการ “จอแก้ว” และ “จอเงิน” สนมสนิทชิดเชื้อกับวงการนักเขียนได้เป็นอย่างดี “ณรงค์ จันทร์เรือง” นักเขียนอาวุโสในกลุ่ม “หนุ่มเหน้าสาวสวย” ซึ่งเป็นกลุ่มนักเขียนที่มีอิทธิพลทางความคิดกับเหตุบ้านการเมืองเมื่อหลายทศวรรษก่อน จึงขีดเขียนบทความเชิงสารคดีในชื่อ “ปากกาแก้ว” ด้วยการทุ่มเทบรรยายว่าความสนิทสัมพันธ์ของนักเขียนมิได้ตีวงแคบหรือเป็นกลุ่มก้อนเดียวกับนักหนังสือพิมพ์เท่านั้น ทว่าวิชาชีพในอีกหลายวงการต

สำหรับการเริ่มต้นเขียนหนังสือ ก็คงเปรียบได้กับการลงเรือลำน้อยในมหาวารี ประสบการณ์ของนักเขียนเก่าจึงเปรียบดั่งแสงประทีปแห่งประภาคาร ส่องทางนักเขียนใหม่แล่นล่องผ่านสารพัดโขดหินไปได้โดยสวัสดิภาพ หอมน้ำหมึก จึงเป็นบันทึกของนักเขียนเก่าที่รวบรวมเคล๋็ดลับการเป็นนักเขียน ทั้งเปิดเผยชีวิตจริงของนักเขียนอาวโส ความสำคัญของบรรณาธิการทุกยุคสมัย เชื่อมโยงกับรากเหง้าของวรรณกรรมไทยที่ยังทรงอิทธิพลต่อสังคมจนปัจจุบัน ซึ่งล้วนเป็นสิ่งที่นักเขียนรุ่นใหม่และผู้สนใจไม่อาจมองข้าม

หนังสือ เย็นน้ำหมึก ของ ณรงค์ จันทร์เรือง เล่มนี้ รวมรวมจากคอลัมน์ “มิตรน้ำหมึก” ในมติชนสุดสัปดาห์ เช่นเดียวกับหนังสือ มนตร์น้ำหมึก อันเกิดจากผู้เขียนคนเดียวกัน เนื้อหาในเล่มกล่าวถึงนักเขียนกลุ่มก้าวหน้าที่เริ่มเข้ามามีบทบาทในหน้าสิ่งพิมพ์ อาทิ อิศรา อมันตกุล, ศรีบูรพา, สุวัฒน์ วรดิลก, อุทธรณ์ พลกุล, สมาน คำพิมาน, ฉัตร บุณยศิริชัย, อัศนี พลจันทร์, สด กูรมะโรหิต, สันต์ เทวรักษ์ ขณะเดียวกันก็มีนักเขียนอีกหลายกลุ่มที่มีบทบาทสืบทอดมาจากนักเขียนรุ่นก่อน ไม่เพียงเท่านั้น ในเนื้อหายังระบุถึงการก่อเกิดของนามปากกาที่นักเขียนแต่ละคนมีเหตุผลเป็นของตัวเอง วิวัฒนาการของวิธีการเล่าเรื่องที่เพิ่มมากขึ้น น

ด้วยจุดกำเนิดของประวัติวรรณกรรมไทยที่เนื้อหาจากสารคดีทางวรรณกรรมส่ วนใหญ่มีน้อยจนน่าตกใจ ณรงค์ จันทร์เรือง จึงขีดเขียนเรื่องราวจากประสบการณ์ของตัวเอง ตีพิมพ์ลงในคอลัมน์ "มิตรน้ำหมึก" ในมติชนสุดสัปดาห์ ก่อนจะรวบรวมมาเป็นหนังสือ "มนตร์น้ำหมึก" หนังสือเล่มนี้ กล่าวถึงประวัติความเป็นมาของนักเขียน นักหนังสือพิมพ์ในเมืองไทยว่าแต่ละคนมีที่มาอย่างไรบ้าง แรงบันดาลใจในการเขียนหนังสือเริ่มต้นจากจุดไหน เหตุใดแวดวงวรรณกรรมในสมัยก่อนจึงคึกคักและมีนักอ่านมากหน้าหลายตา แตกต่างจากในยุคปัจจุบันอย่างสิ้นเชิง

ทุกปรากฏการณ์ของแวดวงวรรณกรรม น้อยนักที่จะมีผู้รับรู้ความเป็นไปในแวดวงได้อย่างละเอียดละออผ่าน “ประสบการณ์ตรง” หากแต่หนึ่งใน “ผู้รับรู้” เหล่านั้น ย่อมปรากฏ “ณรงค์ จันทร์เรือง” ในฐานะนักเขียนอาวุโสของไทย หลงน้ำหมึก รวมบทความจากนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ จึงปรากฏอยู่ในบรรณพิภพอีกครั้ง ในฐานะที่เป็นซีรี่ส์เดียวกับหนังสือชุด “มิตรน้ำหมึก” จากผู้เขียนคนเดียวกัน เนื้อหาในเล่ม ยังคงเชื่อมโยงถึงหนังสือของผู้เขียน ๓ เล่มที่แล้ว (มนตร์น้ำหมึก, เย็นน้ำหมึก, หอมน้ำหมึก) โดยเฉพาะประเด็นที่นักเขียนใหม่ไม่ยอมรับสถานะของบรรณาธิการ ยุคทองของนวนิยายที่มีลักษณะการเขียนในหลากหลายรูปแบบ โดยผู้เขียนได้อธิบายถึงวิธีก

นับแต่ประเทศไทยนิยามความหมายของคำว่า “วรรณกรรม” การรวมตัวเป็น “กลุ่ม” หรือ “ชมรม” เพื่อร่วมกันถ่ายทอดเรื่องราวด้านวรรณศิลป์ก็อุบัติขึ้นอย่างเป็นขั้นบันได ไม่ว่าจะเพื่อสรวลเสเฮฮา หรือเพื่อยกระดับสวัสดิการนักเขียน แต่สิ่งหนึ่งที่กลุ่มวรรณกรรมมีความเหมือนกันก็คือ การรวมตัวเพื่อสร้างสรรค์สังคมด้วยการถ่ายทอดผ่านตัวอักษร จนกลายเป็น “ตำนาน” ตราบถึงปัจจุบัน หนังสือ หนุ่มเหน้าสวยสาว รวมข้อเขียนจากมติชนสุดสัปดาห์ของ “ณรงค์ จันเทร์เรือง” จึงตั้งใจเรียบเรียงเพื่อขยายความให้เห็นความเป็นมาของการรวมกลุ่มเพื่อสรรค์สร้างงานวรรณกรรม อันมี “หัวขบวน” เป็นกลุ่มนักเขียนร่วมสมัย อาทิ สุจิตต์ วงษ์เทศ, ขรรค์ชัย บุน

"จิ๋ว บางซื่อ เขียนบัญชร กลางกรุง มาเป็นทศวรรษ เหมือนความรู้สึกลึกๆ ไหลเย็นเงียบๆ ยังความรู้ให้ฉาน ยังหัวใจให้ชื่น คนอ่านมีความสุขด้วยความรู้ มิได้มีพิษภัยแก่ใครเลย ทั้งที่แม่หมอปากจัด อย่างคนดีและผู้ดีจะพึงเป็น ก็กลายเป็น"