แกะรอยชุมชนเก่าในกรุงเทพฯ จากฝั่งธนบุรีถึงพระนคร เยี่ยมเยือนชุมชนชาวต่างชาติ ชุมชนตลาดน้ำเดิมที่เคยครึกครื้นตั้งแต่เช้ายันค่ำ แหล่งสถานบันเทิงในอดีตที่เด็กๆ ได้ "อ๋อ เป็นแบบนี้นี่เอง"
กว่าจะเป็นถนนอย่างที่เห็นในปัจจุบัน การคมนาคมของไทยมีพัฒนาการมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน ถนนแต่ละสายจึงมีประวัติศาสตร์เหตุการณ์เกิดขึ้นมากมายที่เราไม่เคยรู้
ว่าด้วยเรื่องเหตุที่มาที่ไปของการเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 ด้วยแนวคิดใหม่ที่ทะลายแนวคิดเดิมอย่างสิ้นเชิง รวมไปถึงกลวิธีของการสร้างบ้านสร้างเมืองของพระเจ้าตากสิน จวบจนสิ้นรัชสมัย ซึ่งก็ยังตีแนวคิดเดิมแตกอย่างสิ้นเชิงเช่นกัน
เป็นหนังสือที่ช่วยทำให้เห็นภาพและเข้าใจความเป็นเมืองสังคมของอยุธยาในอดีตมากขึ้น ฉายให้เห็นคุณลักษณะวิธีการทำงาน ตลอดจนการเก็บข้อมูลที่ละเอียดรอบคอบสมกับเป็นนักปราชญ์คนสำคัญของเมืองพระนครศรีอยุธยา
โปรตุเกสมหาอำนาจทางทะเลในอดีต ชาติตะวันตกชาติแรกที่เข้ามาเจริญสัมพันธไมตรีกับอยุธยาและมีบทบาทมากมายในกรุงศรีอยุธยา มีหลักฐานที่เป็นเอกสารโปรตุเกสหลายฉบับที่กล่าวถึงอยุธยาอย่างน่าสนใจ บางฉบับเป็นเอกสารใหม่ทรงคุณค่า บางฉบับมีผู้ค้นคว้าไปแล้วแต่ผู้เขียนนำมาวิเคราะห์ใหม่อันเป็นประโยชน์ในการศึกษาประวัติศาสตร์อยุธยาต่อไป
รวมบทความของจอห์น วิญญูในมติชนสุดสัปดาห์ จับประเด็นข่าวสำคัญและเหตุการณ์บ้านเมืองมาวิเคราะห์วิจารณ์อย่างเข้มข้นตามสไตล์ “นายจอห์นนะฮ้าฟฟฟฟฟ” ด้วยภาษายียวน จิกกัด เสียดสี พร้อมมุขขำขันลดความตึงเครียด
ชาติ ภิรมย์กุล เล่มนี้หยิบยกงานเขียนระดับเมกกะโปรเจ็กต์ มากระตุกต่อมฮา ด้วยการนินทากรุงเทพฯ เมืองหลวงของประเทศไทยที่เจ้าตัวการันตีว่าครั้งนี้ไม่ใช่ขำธรรมดา แต่เป็น ขำระดับชาติ เลยทีเดียว
เป็นอีกเล่มที่เล่าเรื่องคนญี่ปุ่นได้น่าสนใจ ผลงานของ 2 คอลัมนิสต์ Marumura เว็บไซต์ชื่อดังในหมู่คนรักญี่ปุ่น แต่ละบทพูดถึงบุคคลต้นแบบการดำเนินชีวิตและทำงาน ไล่ตั้งแต่นักเขียน นักธุรกิจ จิตรกร แม่บ้านไปจนถึงพนักงานโรงแรม ที่เลือกเดินในเส้นทางของตัวเอง จนประสบความสำเร็จ
นำเสนอประเด็น ”สงครามไร้ประสบการณ์” ในสงครามคราวเสียกรุงครั้งที่ ๒ เรื่องของ "ประสบการณ์" ในการทำสงครามของกรุงศรีอยุธยากับพม่า สิ่งนี้แสดงให้เห็นชัดทั้งในพงศาวดารพม่าและพงศาวดารไทย
