กบฏเจ้าฟ้าเหม็น พ.3

คดีกบฏชิงราชบังลังก์คดีสำคัญในยุคเริ่มต้นกรุงรัตนโกสินทร์ พิมพ์ครั้งที่ ๓ ปรับปรุงใหม่ เจ้าฟ้าเหม็นมีพระชาติกำเนิดที่ยิ่งใหญ่ เป็นลูกของพระมหากษัตริย์ แต่ด้วยความที่เป็นลูกกษัตริย์นี่เอง กลับเป็นสิ่งที่ย้อนมาทำร้ายพระองค์เกือบตลอดพระชนมชีพ จนเรียกได้ว่าเป็นเจ้าอาภัพที่สุดพระองค์หนึ่งในพงศาวดาร กบฏเจ้าฟ้าเหม็น เป็นคดีกบฏชิงราชบังลังก์คดีสำคัญในยุคเริ่มต้นกรุงรัตนโกสินทร์ แต่มีการศึกษาค้นคว้าเบื้องลึกเบื้องหลังคดีนี้ไว้น้อยมาก ไม่ต่างจากชื่อ “เจ้าฟ้าเหม็น” บุคคลสำคัญในระดับองค์รัชทายาทของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีก็กลายเป็นเจ้านอกพงศาวดารที่แทบไม่มีใครรู้จัก แม้ว่าวังท่าพระของพระองค์ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยศิลปากรเดี๋ยวนี้ จะห่างพระบรมมหาราชวังแค่ข้ามถนน ก็ไม่ทำให้ชื่อ “เจ้าฟ้าเหม็น” เป็นที่รู้จักขึ้นมาแต่อย่างใด ในการพิมพ์ครั้งที่ ๓ นี้ เพิ่มเนื้อหาเพิ่มเติมภาพคผนวกขึ้นอีก ๒ ส่วนคือ เพลงยาว เจ้าฟ้ากรมขุนกระษัตรานุชิต ทรงปฏิสังขรณ์วัดอไภยทาราม คัดมาจากต้นฉบับสมุดไทย หอสมุดแห่งชาติ ถือเป็นหลักฐานชั้นต้นชิ้นสำคัญอีกชิ้นหนึ่งในพระประวัติของเจ้าฟ้าเหม็น และ ประวัติวัดอภัยทายาราม อนุสรณ์สุดท้ายของเจ้าฟ้าเหม็น เป็นบทวิเคราะห์ว่าด้วยเรื่องมูลเหตุแห่งการสร้างและที่มาของชื่อ “วัดอภัยทายาราม” หรือที่มีฉายานามตามคำของเจ้านายเมื่อต้นกรุงรัตนโกสินทร์ว่า “วัดขบถชื่ออภัย”