ประวัติศาสตร์

"ศิลปะลาว เป็นหนังสือหนึ่งในชุด ""ประวัติศาสตร์ศิลปะในประเทศอาเซียน"" ที่ว่าด้วยเรื่องประวัติศาสตร์ และศิลปกรรมโบราณในสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ศิลปะลาว ครอบคลุมงานช่างของกลุ่มชาติพันธุ์ริมสองฝั่งแม่น้ำโขง นั่นหมายถึงว่า ทั้งภาคอีสานและในสปป.ลาว ศิลปะลาวจึงเป็นศิลปกรรมที่บ่งบอกการไร้พรมแดนของศิลปวัฒนธรรมได้เป็นอย่างดี ซึ่งข้อมูลในหนังสือนี้จะบอกได้ชัดว่ารูปแบบศิลปกรรมและคติความเชื่อระหว่างคนอีสานและคนลาว คล้ายคลึงกันอย่างแทบแยกไม่ออก ศิลปวัฒนธรรมร่วมจึงเป็นสิ่งที่สำคัญในการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน 2558 นี้"

"ศิลปะเขมร เป็นหนังสือหนึ่งในชุด ""ประวัติศาสตร์ศิลปะในประเทศอาเซียน"" ที่ว่าด้วยเรื่องประวัติศาสตร์ และศิลปกรรมโบราณในประเทศกัมพูชา ศิลปะเขมร สามารถแบ่งยุคสมัยหลักๆ ออกเป็น สมัยก่อนเมืองพระนคร สมัยเมืองพระนคร และสมัยหลังพระนคร แต่ละยุคสมัยมีเอกลักษณ์ที่เหมือนและแตกต่างกัน โดยได้รับแรงบันดาลใจจากหลากศาสนาทั้งพรามหณ์-ฮินดู และศาสนาพุทธ โดยเฉพาะสมัยหลังพระนครที่สะท้อนถึงอิทธิพลจากศิลปะไทยเข้าไปมาก นอกจากนี้ ส่วนสำคัญประการหนึ่งคือ ศิลปกรรมของเขมรได้ส่งอิทธิพลเข้ามาสู่ดินแดนไทย อันเป็นความสัมพันธ์ด้านวัฒนธรรมที่สามารถพบได้ทั่วไปของประเทศในแถบอาเซียน"

"เมื่อคนสมัยกรุงเทพฯ เขียนประวัติศาสตร์สุโขทัย ที่สัมพันธ์กับการสร้างประวัติศาสตร์แห่งชาติ ศึกษาการสร้างความเป็น “สุโขทัย” ในทางประวัติศาสตร์ซึ่งสัมพันธ์กับการสร้างประวัติศาสตร์แห่งชาติ ในช่วงพ.ศ. ๒๔๕๐ – ๒๕๓๔ แล้วแบ่งออกเป็น ๒ ช่วง คือ ช่วง พ.ศ. ๒๔๕๐ – ๒๔๙๕ ซึ่งเป็นช่วงที่สร้างให้สุโขทัยมาเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ชาติ สร้างความเป็นไทย ความเป็นอุดมคติ โดยชนชั้นนำ นักประวัติศาสตร์สามัญชน และประวัติศาสตร์สุโขทัยที่สร้างในช่วงนี้ได้กลายมาเป็นประวัติศาสตร์กระแหลักในสังคมไทย และตั้งแต่ พ.ศ.

"อธิบายคำศัพท์ในงานสถาปัตยกรรมไทยที่เกี่ยวเนื่องกับชื่อนามของสิงสาราสัตว์ เช่น กบทู ลิ้นกระบือ ลายค้างคาว นกเจ่า ปีกนก เนื้อทราย ฯลฯ พร้อมภาพลายเส้นประกอบที่ผู้เขียนวาดขึ้นมา เพื่อสร้างความเข้าใจได้ดียิ่งขึ้น เนื่องจากภาพลายเส้นจะทำให้เข้าใจง่ายกว่าภาพถ่าย รศ.สมใจ นิ่มเล็ก เป็นราชบัณฑิตที่ค้นคว้าเรื่องราวอันเกี่ยวเนื่องกับสถาปัตยกรรมไทยมาอย่างยาวนาน ซึ่งถือได้ว่าหลักฐานข้อมูลเกี่ยวกับศัพท์ช่างถูกต้องสมบูรณ์อย่างแน่นอน "

"อธิบายคำช่างโบราณ ทั้งงานสถาปัตยกรรม จิตรกรรม ประติมากรรม ด้วยภาษาที่ง่าย กระชับ พร้อมภาพประกอบ 4สี ที่ผู้เขียนทำขึ้นมาเอง เพื่อความเข้าใจของผู้อ่าน ทั้งนี้ผู้เขียนเป็นผู้เชี่ยวชาญทางด้านประวัติศาสตร์ศิลปะในประเทศไทย รวมทั้ง งานช่างโบราณ ซึ่งหนังสือที่ท่านเขียนขึ้นมานี้ มาจากประสบการณ์การค้นคว้าของท่านมาเกือบตลอดทั้งชีวิต แล้วถ่ายทอดลงไปในหนังสือเล่มนี้ เมื่ออ่านเสร็จจะทำให้ผู้อ่านเข้าใจถึงเทคนิคการทำงานช่างโบราณว่ามีขั้นตอนอย่างไร และศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับงานช่าง ว่าทำไมถึงเรียกแบบนี้"

"ความหมายเชิง “สัญลักษณ์” นัยยะแฝงเร้นในงานศิลปกรรมรัชกาลที่ ๔ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า ทรงเป็นกษัตริย์นักปราชญ์ ทรงมีความรอบรู้หลายอย่าง ทั้งด้านภาษา วิทยาศาสตร์ และศาสนา โดยเฉพาะวิทยาการจากโลกตะวันตก ที่ท่านให้ความสนพระราชหฤทัยเป็นพิเศษ และก่อนหน้าที่พระองค์จะขึ้นครองราชย์นั้น พระองค์เป็นพระภิกษุ ""พระวชิรญาณ"" ที่มีความสำคัญยิ่งในประวัติศาสตร์พุทธศาสนาในบ้านเรานั่นคือ การก่อตั้งนิกายธรรมยุต การก่อตั้งนิกายดังกล่าว จึงมีผลต่องานพุทธศิลป์ในช่วงสมัยรัชกาลที่ ๓ และ รัชกาลที่ ๔ ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ซึ่งงานที่พระองค์โปรดฯให้สร้างนั้น ก็แฝงคติความเชื่อบางอย่าง ที่น่าขบคิด และความเชื่อนั

"ตึกเก่าทรงคุณค่า รากฐานและสัญลักษณ์ทางสถาปัตยกรรมที่สำคัญต่อสถานศึกษา ค้นคว้าและรวบรวมความสำคัญของอาคารเรียนหลังเก่า จำนวน ๑๖ แห่ง เช่น อาคารสุนันทาลัยของโรงเรียนราชินี, ตึกยาวของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย, ตึกกอลมเบต์ของโรงเรียนอัสสัมชัญ, โรงเรียนมิชชันนารีชาย-หญิงแห่งแรกในสยาม กรุงเทพคริสเตียน-วัฒนาวิทยาลัย เป็นต้น โดยเล่าเรื่องราวของโรงเรียน ผ่านความสำคัญของอาคารเรียน ที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ และทางสถาปัตยกรรม ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของรากฐานระบบการศึกษาไทยในปัจจุบันอีกทั้งเป็นการร่วมกันอนุรักษ์ให้เป็นสมบัติทางการศึกษาของชาติ"

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ผู้ซึ่งเป็นปฐมแห่งราชวงศ์จักรีที่ยิ่งใหญ่ ผู้ให้กำเนิดจุดเริ่มต้นแห่งแผ่นดินไทยและสร้างชาติบ้านเมืองตลอดจนปกป้องประเทศชาติให้รอดพ้นจากภัยพิบัติ พระองค์มีพระนามเดิมว่า ด้วง หรือ ทองด้วง เสด็จพระราชสมภพที่กรุงศรีอยุธยาในรัชกาลของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ก่อนที่จะเข้ารับราชการครั้งสำคัญในสมัยของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชแห่งกรุงธนบุรี ด้วยพระปรีชาสามารถทำให้พระองค์ได้ขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติครองราชย์พร้อมทั้งสถาปนาเมืองหลวงคือกรุงรัตนโกสินทร์ กล่าวได้ว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงเป็นมหาราชที่อยู่มาอย่างยาวนานถึง ๓ ราชธานี

สมเด็จพระนารายณ์มหาราช เป็นพระมหากษัตริย์ของไทยที่ได้รับการยกย่องและจดจำมากที่สุดพระองค์หนึ่ง ทั้งนี้เพราะพระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ที่สร้างความเจริญรุ่งเรืองให้กับกรุงศรีอยุธยาและมีความมั่งคั่งจากการค้ามากที่สุดในสมัยหนึ่งของประวัติศาสตร์ไทย และที่สำคัญยังได้นำความเจริญหลากหลายเข้ามาสู่สังคมไทย จากการเจริญสัมพันธไมตรีกับชาติตะวันตก ได้แก่ ฝรั่งเศส อังกฤษ และฮอลันดา

สมเด็จพระนเรศวรทรงเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์หนึ่งของกรุงศรีอยุธยาที่มีพระราชกรณียกิจอันยิ่งใหญ่และเป็นประโยชน์ต่อราชอาณาจักรสยามสืบสายมาถึงปัจจุบัน พระองค์ทรงเรียนรู้เรื่องราวเกี่ยวกับการประกาศอิสรภาพตั้งแต่ครั้งอยู่เมืองพม่า และทรงใช้เวลา ๘ ปีเต็มในหงสาวดีในฐานะเชลยเพื่อศึกษายุทธศาสตร์ของพม่า พระองค์ทรงศึกษาวิชาศิลปศาสตร์ วิชาพิชัยสงคราม ทรงนิยมในวิชาการรบทัพจับศึก พระองค์ทรงมีโอกาสศึกษา ทั้งภายในราชสำนักไทย ราชสำนักพม่า มอญ และได้ทราบยุทธวิธีของชาวต่างชาติต่างๆ ที่มารวมกันอยู่ในกรุงหงสาวดีเป็นอย่างดี เช่น ชาวโปรตุเกส สเปน หรือชาวพม่าเอง พระองค์ทรงนำหลักวิชามาประยุกต์ใช้ให้เหมาะกับเหตุการณ์