สารคดี-ชีวประวัติ

มติชนบันทึกประเทศไทย ประจำปี ๒๕๕๔ หนังสือที่จะรวบรวมข่าวเด็ด ภาพเด่น เหตุการณ์สำคัญในรอบปี 2554 ไว้อย่างสมบูรณ์ครบถ้วนมากที่สุด จากทีมสื่อคุณภาพในเครือมติชน ด้วยความตั้งใจของสำนักพิมพ์ที่เล็งเห็นความสำคัญของการบันทึกข่าวสารสำคัญในรอบปีทั้งในและต่างประเทศว่ามีความสำคัญยิ่งต่อการบันทึกประวัติศาสตร์ จึงคัดสรรข่าวเด็ด ภาพเด่น และเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในแต่ละเดือน นำมาย่นย่อให้กระชับ อ่านง่าย แต่ให้รายละเอียดข้อมูลอย่างครบถ้วนสมบูรณ์ พร้อมรูปภาพจากเหตุการณ์จริง มีข้อมูลรอบด้าน หลากมิติ ไม่ว่าจะเป็นข่าวสารที่น่าสนใจเกี่ยวกับบุคคลสำคัญ สังคม การเมือง การปกครอง เศรษฐกิจ วิทยาศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม

หนังสือบันทึกข่าวสารในรอบปี 2553 ที่สมบูรณ์ครบถ้วนมากที่สุดจากสื่อคุณภาพในเครือมติชน ด้วยความตั้งใจของสำนักพิมพ์ที่เล็งเห็นความสำคัญของการบันทึกข่าวสารสำคัญในรอบปีทั้งในและต่างประเทศ จึงคัดสรรข่าวเด่น-เหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในแต่ละเดือน นำมาย่นย่อให้กระชับ อ่านง่าย แต่ให้รายละเอียดข้อมูลอย่างครบถ้วน สมบูรณ์ และถูกต้อง พร้อมรูปภาพจากเหตุการณ์จริง นอกจากนี้ยังเพิ่ม ดัชนีข่าวท้ายเล่ม เพื่อให้ผู้อ่านสามารถค้นคว้าข่าวได้ง่าย และเห็นภาพรวมลำดับเหตุการณ์ในแต่ละด้าน ทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ ต่างประเทศ และสังคม ได้ชัดเจนมากขึ้น พิเศษสุดด้วยภาพเด่นในรอบปี 4 สี 16 หน้า เพื่อให้ มติชนบันทึกประเทศไทย

บันทึกเหตุการณ์สำคัญในรอบปี 2551-2555 ที่สมบูรณ์ครบถ้วนที่สุด ทั้งภาคสังคม เศรษฐกิจ การเมือง บุคคลสำคัญ บันเทิง ศิลปวัฒนธรรม วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี จัดเรียงแบบรายเดือน สั้นกระชับ อ่านง่าย พร้อมภาพจากเหตุการณ์จริง

บันทึกเหตุการณ์สำคัญในรอบปี 2551-2555 ที่สมบูรณ์ครบถ้วนที่สุด ทั้งภาคสังคม เศรษฐกิจ การเมือง บุคคลสำคัญ บันเทิง ศิลปวัฒนธรรม วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี จัดเรียงแบบรายเดือน สั้นกระชับ อ่านง่าย พร้อมภาพจากเหตุการณ์จริง

"นำเสนอข้อมูลทางประวัติศาสตร์ศิลปะศรีลังกา ทุกประเภท ตั้งแต่ งานสถาปัตยกรรม ประติมากรรม และจิตรกรรม โดยศิลปกรรมเหล่านี้เป็นศิลปะที่เกี่ยวเนื่องในพุทธศาสนา อันเป็นศาสนาหลักของประเทศศรีลังกาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน รวมไปถึงส่วนงานพุทธศิลป์ที่ส่งอิทธิพลมายังสยามประเทศอีกด้วย ซึ่งรายละเอียดทางด้านข้อมูลและภาพประกอบสำหรับเอกสารภาษาไทยค่อนข้างมีน้อย จำกัดอยู่มาก หนังสือเล่มนี้จึงเป็นการเปิดโลกทัศน์เกี่ยวกับงานพุทธศิลป์ลังกาให้กว้างขึ้นอีกมาก"

บันทึกฉบับนี้แปลจากฉบับลายมือเขียนของพันตรีโบชอง นายทหารฝรั่งเศส เก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาติฝรั่งเศส สะท้อนถึงเรื่องราวที่เกิดขึ้นที่เมืองละโว้ ในช่วงการปฏิวัติสมเด็จพระนารายณ์ เปิดเผยปมขัดแย้งของชาวฝรั่งเศสที่มีความเห็นไม่ลงรอยกัน ผู้แปลเห็นว่าบันทึกนี้มีจุดเด่นที่มีการบรรยายเหตุการณ์อย่างตรงไปตรงมา ดังนั้นน่าจะมีส่วนช่วยให้สามารถทำความเข้าใจประวัติศาสตร์ไทยสมัยกรุงศรีอยุธยาในช่วงนั้นได้เป็นอย่างดี

"ราชธานีเขมร : ละแวก, อุดงค์มีชัย, พนมเปญ ที่สัมพันธ์กับประวัติศาสตร์ไทย เมื่อกล่าวถึงเมืองต่างๆ ในกัมพูชา เรามักคุ้นเคยกับสองเมืองนี้คือ พนมเปญ และเสียมเรียบ อันเป็นที่ตั้งของเมืองพระนคร ที่มีปราสาทนครวัดและนครธม ยังมีอีกสองเมืองในอดีตที่เคยเป็นราชธานีสำคัญของกัมพูชา คือ ละแวก กับอุดงค์มีชัย ซึ่งมีอายุน้อยกว่าเมืองพระนคร แต่เราก็ยังไม่รู้จักกันมากนัก ทั้งๆ ที่เมืองเหล่านี้มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ไทย ผู้เขียนจึงออกเดินทางสำรวจเมืองดังกล่าว แล้วนำเสนอภาพรวมของราชธานีของกัมพูชาสมัยหลังพระนครที่มีความเกี่ยวข้องกับไทย ๓ แห่ง คือ ละแวก อุดงค์มีชัย และพนมเปญ จะช่วยให้เรามีความเข้า

การเมืองในงานพระยาอนุมานราชธน (พ.ศ.๒๔๗๕-๒๕๑๐) ทำความเข้าใจชีวิตและผลงานของพระยาอนุมานราชธนในแง่ของการสร้างความหมายของ “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยพิจารณาอย่างสัมพันธ์กับบริบททางการเมืองและการเคลื่อนไหวทางอุดมการณ์ในสังคมไทยตั้งแต่การปฏิวัติสยาม พ.ศ.2475 จนถึงต้นทศวรรษ 2510 การมองในแง่นี้ถือเป็นมุมมองใหม่ที่จะช่วยให้เข้าใจผลงานแต่ละเรื่องของพระยาอนุมานราชธนอย่างลึกซึ้งและรอบด้านขึ้น เข้าใจอิทธิพลของผลงานทั้งหมดของพระยาอนุมานราชธนต่อสังคมไทยชัดเจนขึ้น

ฟังเสียงสิ่งที่เคยเห็นเคยกินเคยทำ บอกเล่าเรื่องราวของบรรพชนของจีนแต้จิ๋วในเมืองไทย และนำไปสู่การเรียนรู้ซึ่งกันและกันระหว่างจีนสยามกับชาวสยาม

" ผู้เขียนนำข้อมูลสำคัญว่าด้วยเหตุการณ์สงครามคราวเสียกรุง เท่าที่มีปรากฏในพงศาวดารฉบับหอแก้ว หรือภาคต้นของพงศาวดารฉบับราชวงศ์คองบอง (หลักฐานฝ่ายพม่า) มาตีแผ่และวิเคราะห์ในรายละเอียด เปรียบเทียบกับหลักฐานอื่นๆ การวิเคราะห์เน้นหนักไปในเรื่องยุทธศาสตร์และยุทธวิธีทางการทหารที่คู่สงครามทั้งสองฝ่ายนำมาใช้ การเข้าใจถึงเงื่อนไขทางยุทธศาสตร์และยุทธวิธีที่อยู่เบื้องหลังสงครามนั้นไม่เพียงส่งผลต่อการขยายขอบข่ายการศึกษาประวัติศาสตร์สงครามคราวเสียกรุง แต่ยังท้าทายข้อยุติเกี่ยวกับเรื่องความเสื่อมของอาณาจักรอยุธยา"