ถนนเส้นก๋วยเตี๋ยว
บางขุนนนท์เป็นย่านเก่าแก่ของธนบุรี ขึ้นชื่อเรื่องร้านก๋วยเตี๋ยวซึ่งมีจำนวนมาก ร้านก๋วยเตี๋ยวเหล่านี้บอกอะไรบางอย่างเกี่ยวกับประวัติศาสตร์วิถีชีวิตของผู้คนในย่านบางขุนนนท์และคลองชักพระ ที่มีบริบทหลายสิ่งหลายอย่างเข้ากันเป็นอย่างดี
บางขุนนนท์เป็นย่านเก่าแก่ของธนบุรี ขึ้นชื่อเรื่องร้านก๋วยเตี๋ยวซึ่งมีจำนวนมาก ร้านก๋วยเตี๋ยวเหล่านี้บอกอะไรบางอย่างเกี่ยวกับประวัติศาสตร์วิถีชีวิตของผู้คนในย่านบางขุนนนท์และคลองชักพระ ที่มีบริบทหลายสิ่งหลายอย่างเข้ากันเป็นอย่างดี
แต้จิ๋วเป็นจีนกลุ่มน้อยแต่ยิ่งใหญ่ด้วยชื่อเสียงที่โด่งดังไปทั่วโลก คนแต้จิ๋วยิ่งใหญ่ด้วยสติปัญญา ความปราดเปรื่อง ปรีชา ความรู้ความสามารถ และความละเอียดอ่อนลึกซึ้ง มีภาษาและศิลปวัฒนธรรมของตัวเองโดดเด่นเป็นที่รู้จักกันทั่วไป
การอ่านตำนานจะเห็นความรู้สึกนึกคิดของคนโบราณในช่วงเวลาหนึ่ง ที่ตำนานเรื่องนั้นได้รับการแต่งหรือคัดลอกบอกเล่าสืบต่อกันมา ผู้อ่านจำเป็นที่จำต้องมีความรู้เกี่ยวกับคติความเชื่อสำคัญๆ โดยเฉพาะที่มีที่มาจากคำสอนบางเรื่องในทางพระพุทธศาสนา เรื่องเหล่านั้นจะเป็นพื้นฐานช่วยให้อ่านเรื่องตำนานข้ามพ้นอุปสรรคไปได้
อธิบายความเป็นมาของประเพณีสงกรานต์และประเพณีวันขึ้นปีใหม่ในสมัยต่างๆ ได้อย่างครบถ้วน รวมถึงการทรงเจ้าเข้าผีในเทศกาลสงกรานต์ด้วย
รวบรวมประวัติความเป็นมาของสถานที่ต่าง ๆ ครอบคลุมทั้งถนนหนทาง คลอง สะพาน ท่า วัด ฯลฯ ที่สำคัญทั่วกรุงเทพมหานครจำนวนกว่าร้อยแห่งและเรียบเรียงไว้อย่างย่อและง่ายต่อการศึกษาเสมือนได้ช่วยจดจารความเป็นมาของ "ชื่อบ้านนามเมือง" ไว้เป็นหลักฐานอีกทางหนึ่ง
การจะเข้าถึงความเป็นจีนและเข้าใจวัฒนธรรมจีนได้ชัดเจน ต้องอาศัยความรู้เรื่องแซ่และระบบตระกูลแซ่เป็นปฐมฐาน นำไปสู่ความเข้าใจเรื่องชื่อและวัฒนธรรมจีนด้านอื่นอีกสารพัด หากปราศจากความรู้เรื่องนี้เป็นพื้นฐานแล้วจะไม่สามารถเข้าใจจีนได้ลึกซึ้งพอ
ว่าด้วยวัฒนธรรม, รัฐ และรูปการจิตสำนึก สาระสำคัญที่สุดที่นิธิเพียรพยายามศึกษา และเสนอครั้งแล้วครั้งเล่า ให้หันมามองรากเหง้าของสังคมวัฒนธรรมไทย และมองตะวันตกให้น้อยลง
รัชกาลที่ 5 มีพระราชโอรส พระราชธิดาจำนวนมาก หลายพระองค์มีชื่อเสียงในประวัติศาสตร์ แต่ยังมีอีกหลายพระองค์ที่ยังไม่ถูกกล่าวถึงมากนัก หนังสือเล่มนี้รวบรวมพระประวัติของเหล่าเจ้าฟ้าเจ้าชายผู้มีส่วนสำคัญในการอภิวัฒน์สยามให้ทัดเทียมตะวันตก ซึ่งมีรายละเอียดลึก รอบคอบ และชวนให้ศึกษาต่อด้านการพัฒนาประเทศของไทย
ข้อมูลใหม่! จากเอกสารไทย-ฝรั่งเศส สมัยพระนารายณ์ ซึ่งผู้เขียนค้นคว้าจาดหอสมุดปารีส พร้อมภาพถ่ายเก่าที่หาดูได้ยาก โดยเฉพาะผังป้อมที่บางกอกที่ฝรั่งเศสเข้ามาสร้างในสมัยสมเด็จพระนารายณ์
เอกสารสำคัญ บันทึกเหตุการณ์ตั้งแต่รัชกาลที่ 4 ทรงเริ่มประชวรจนถึงวันสวรรต ทำให้เราได้รู้ว่าเหตุการณ์ในช่วงคับขันที่สุด ว่าพระมหากษัตริย์ไทยพระองค์นี้ทรงเตรียมจัดการบ้านเมืองและ “ครองครัว” อย่างไร และการเป็นพระมหากษัตริย์ที่ “บวชเรียน” นานถึง 27 ปีนั้น ทรงจัดการกับ “ความตาย” ของพระองค์ได้วิเศษอย่างไร